Dünyayı büyütmek için çalışıyoruz…

Derneğimiz Türkiye’de okuma kültürünü yaygınlaştırmak üzere kurulan OKUYAY  İştirakçisi oldu http://okuyayplatformu.com

Genel Amacı Avrupa’daki ve Türkiye’deki iyi örnekleri derlemek, teşvik etmek ve Türkiye’de STK’ları, aktivistleri ve gönüllüleri okuma kültürünün gelişmesi için desteklemek olan OKUYAY Platformu, T.C. Dışişleri Bakanlığı Sivil Toplum Sektörü Ortaklıklar ve Ağlar Hibe Programı kapsamında alınan hibeyle 24 aylık sürede 2018-2020 yılları arasında Türkiye Yayıncılar  Birliği tarafından gerçekleştirildi.

Amaçları

  • Okuma kültürünü yaygınlaştırmak amacıyla çalışan STK’ları, aktivistleri ve gönüllülerin kapasitelerini geliştirmek ve kendi çevrelerinde yarattıkları değişimi güçlendirmek,
  • Okuma kültürünün yaygınlaşması için uygulanan iyi örnekleri geliştirmek ve Türkiye çapında yaygınlaştırmak
  • STK’ları okuma kültürü ile ilgili politikaların geliştirmesine katılmaları ve karar alma mekanizmalarına aktif rol almaları için desteklemek
  • Projede gerçekleştirilen tüm çalışmaları iletişim araçları, sosyal medya, Platformun web sayfası üzerinden duyurmak tüm STK’lara duyurmak,
  • Okuma kültürü konusunda yazılı dokümanları bulunduran bir kütüphane oluşturmak,
  • Uzmanlarla konferanslar, toplantılar düzenleyerek bilgi paylaşmak

Ortaklar

  • Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV)
  • Türk Kütüphaneciler Derneği (TKD)
  • Kadıköy Belediyesi
  • Kingston Üniversitesi, Birleşik Krallık

İştirakler

  • Stftung Lesen, Almanya
  • Okuma Kültürü Derneği

Hedef Gruplar

    • Sivil Toplum Kuruluşları
    • Okuma kültürünün ve kitaplara erişimin yaygınlaştırılması alanında çalışan organize, aktif bireyler
    • İlgili kamu kuruluşları
    • İlgili bakanlıklar ve genel müdürlükler

Nihai Yararlanıcılar

  • 0-6 ve 7-18 yaş grubu çocuklar
  • Yetişkinler
  • Ebeveynler
  • Öğretmenler
  • Yayıncı paydaşlar
  • Halk kütüphaneleri, özel kütüphaneler
  • Mesleki kuruluşlar

Gerçekleştirilen Etkinlikler

  • Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019; Okuma Kültürü Haritalama Çalışması 2019; Bağımsız Kitabevi Araştırma Raporu 2019 hazırlandı, paylaşıldı.
  • OKUYAY iletişim ağı kuruldu; Platformun web sayfası (okuyayplatformu.com), yazısı basın ve sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen çalışmalar paylaşıldı.
  • Veri tabanından seçilen 50 STK ve 50 aktiviste kapasite eğitimleri verildi.
  • TÜYAP İzmir Fuarı’na, Kadıköy Çevre Festivali’ne, Kadıköy Çizgi ve Sahaf Festivali’ne ve TÜYAP İstanbul Kitap Fuarı’na katılındı; konuşmalar yapıldı.
  • Avrupa ülkelerine ( Birleşik Krallık, Almanya ), alanda çalışan kişi ve kurumlarla tanışmak üzere inceleme gezileri düzenlendi; çeşitli toplantılara katılındı.
  • İstanbul’da OKUYAY Buluşmaları ile 15 farklı oturumda okuma kültürü alanında paydaşlar bir araya getirildi. OKUYAY Konuşmaları ile 10 farklı oturum düzenlendi.
  • OKUYAY Danışma Kurulları oluşturuldu. Çocuk, K-12, Yetişkin olmak üzere yaş gruplarına göre üç danışma kurulu olarak çalışmalar yürütüldü. Alan uzmanları yaş gruplarına göre okuma kültürü ile ilgili sorunları ve çözüm önerilerini belirledi. Çıkan sonuçlar doğrultusunda yapılabilecek yasa ve yönetmelik çalışmaları için tavsiye kararı oluşturuldu.
  • Araştırma sonuçlarına göre Ankara, İstanbul, Samsun ve Adana’da ebeveynleri, öğretmenleri, kamu kuruluşlarını, kütüphaneleri ve sivil toplum üyelerini ve diğer paydaşları buluşturacak paylaşım toplantıları yapıldı. Adana’da Süper Okurlar, Ankara’da Kütüphane şehri Ankara ve Kütüphane Şehri Konya, İstanbul’da İstanbul’u Okuyorum ve Sıradışı Meydan Okumalar  adlı pilot hibe projeleri gerçekleştirildi.
  • Türkiye genelinde Sesli Okuma günü yapıldı.
  • Okuma kültürünü geliştirmek alanında çalışan akademisyen, uzman ve eğitimcilerin katıldığı OKUYAY Eğitim Modülü hazırlandı, çevrimiçi paylaşıldı.
  • “OKUYAY Platformu ve Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzu” hazırlandı,    10 000 adet basıldı ve ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla paylaşıldı.

OKUYAY Platformu tarafından gerçekleştirilen etkinlikler çerçevesinde derneğimiz:

  • OKUYAY Danışma Kurulları’ndan Çocuk Danışma Kurulunda derneğimiz üyesi Nur Otaran görev yaptı. “K-12 Yaş grubunda okuma kültürünü oluşturmak ve yaygınlaştırmak için yapılması gerekenler” konusunda derneğin görüşleri yazılı olarak OKUYAY’la paylaşıldı.
  • OKUYAY iletişim ağının oluşumunda Ankara ilinde iletişime geçilebilecek sivil toplum örgütlerinin listesi hazırlanarak platform ile paylaşıldı. Platformun basında ve sosyal medyada duyulmasını sağlayacak üç radyo konuşması yapıldı, “okuma alışkanlığını geliştirme” amaçlı anne-babalara öneriler içeren 10 poster İnstagram’da paylaşıldı ve Okuma Dostlarına hazırlanan  “Birlikte Kitap Okuma” konulu mektup/metin hazırlandı ve web sayfasında yayınlandı.
  • OKUYAY-İstanbul STK Kapasite Geliştirme Eğitimi’ne Derneği temsilen üyemiz Günay Uysal katıldı.
  • Proje illeri olan Adana, Ankara ve İstanbul’dan başvuranların proje önerileri, üyelerimiz:  Iraz Öykü Soyalp, Sinem Bayraktar, Ceren Güven Güres ve Mehtap Burak’ın katkılarıyla değerlendirildi ve OKUYAY’la paylaşıldı.
  • Okuma Kültürünü yaygınlaştırmada iyi örnekler oluşturmak üzere pilot projelerin yapılacağı dört bölgeden Adana, İstanbul ve Ankara ayağına üyelerimiz katıldı.
  • OKUYAY Buluşmaları çerçevesinde derneğimiz gönüllüsü Dr. Tülay Üstündağ “Yaratıcı Drama Etkinliklerinin Okuma Kültürüne Etkisi” adlı buluşmada konuşmacı olarak yer aldı.
  • Türkiye genelinde yapılan Sesli Okuma Günü’ne derneğimiz üyelerinin hazırladığı postlar ile katılındı.
  • “OKUYAY Platformu ve Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzu’nda yer alan “Öğretmenler Zevkle Okursa…” başlıklı yazı derneğimiz üyeleri Dr. Nur Otaran ve Mehtap Burak tarafından hazırlandı.
Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzu

Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzu

Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Kılavuzunu indirmek için tıklayınız

-o-

Okuma Kültürü Posteri

Okuma Kültürü Posterini indirmek için tıklayınız  

-o-

7 Mart 2020’de Karikatür Atölyesi’nde “Okuyorum, Soruyorum, Çiziyorum Karikatür Atölyesi” yapıldı.

Yazar Gülden Treske ile Karikatürist Emre Yılmaz’ın katkıları ve Karikatür Atölyesi işbirliği ile gerçekleştirilen atölye çalışmasına halihazırda Karikatür Atölyesi’nde çizerlik eğitimi alan 8-12 yaş grubunda 11 erkek çocuk katıldı.

  •  Gülden Treske Çıtır Çıtır Felsefe dizisinin “İyi ve Kötü” kitabından 1 bir bölüm ele aldı; katılımcıların, düşünce oluşturabilme, gerekçelendirme, fikirlerini paylaşma ve farklı fikirlere açık olarak eleştirel düşünme becerilerini geliştirme sürecini destekleyecek şekilde farklı fikirleri paylaşmasına ve tartışmasına ortam hazırladı.
  • Katılımcılar sürecin başından itibaren, tartışmaları sürdürürken çizmeye başladı ve  düşünce paylaşımlarını ve çizmeyi birlikte götürdüler.
  • Farklı konularda okumalarla atölye çalışmalarının sürdürülmesine karar verildi.

Yetişkinlerle Karikatür Okuma Atölyesi 11 Mart 2020 tarihinde Karikatürist Emre Yılmaz’ın kolaylaştırıcılığında Karikatür Atölyesi işbirliği ile gerçekleştirildi. Atölye, çalışmasına Okuma Kültürü Derneği’nin davetlileri katıldı.

Karikatürün ifade dilini tanımak, çizerinin duygu ve düşüncelerini anlamak, düşünmek, eleştirmek ve paylaşmak; kısaca birlikte “karikatür okumak” amacıyla, Emre Yılmaz kolaylaştırıcılığında,

• Bir anlatım biçimi olarak karikatürün tarihsel gelişimi ve türlerine ilişkin temel bilgiler paylaşıldı.

• Karikatürdeki duygu ve düşünceyi fark etme, anlama ve değerlendirme temel becerisini geliştirmek üzere çeşitli dönemlerden farklı karikatüristlerin eserleri incelendi; karikatür örnekleri üzerinden okumalar yapıldı.

Atölye çalışmasının sonunda katılımcıların düşüncelerini çizgi/karikatür ile ifade etme deneyimini yaşamaları için bir karikatür çizme etkinliği yapıldı.

Katılımcılar çalışmada karikatürün anlatım gücünü ve okumaların çok çeşitli olduğunu gördüklerini, zevk aldıkları bir çalışma olduğunu belirttiler. Emre Yılmaz’la farklı dönem, sanatçı ve coğrafyalardan karikatürlerin analiz edildiği seminerlerin sürdürülmesini istediler.

29 Nisan 2019’da, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastanesi’nde, hasta çocukların refakatçileriyle “Birlikte Kitap Okuma” etkinliği yapıldı.

Üniversitede Hekimlik ve Sosyal Sorumluluk Projeleri çerçevesinde gerçekleştirilen etkinliğe, hasta yakınları, katta görev yapan çocuk gelişimi uzmanları, hemşireler ve sosyal sorumluluk proje grubundaki tıp fakültesi birinci sınıf öğrencileri katıldı.

Birlikte kitap okumanın hayatı ve çocuklarla iletişimi nasıl olumlu etkilediğine dair verilen bilgilerin ardından, uygulamalara geçildi. Kitabın birlikte nasıl okunacağı, çocuğun ve yetişkinin etkileşimi, okunanların anlaşılması ve günlük hayatla ilişkilendirilmesi ile ilgili, örnek kitaplar üzerinden uygulamalar ve çalışmalar yapıldı.

Etkinlik sonrasında katılımcılar, etkinlik sırasında hastane ortamında olduklarını unuttuklarını, çok yararlı ve okuma isteklerini tetikleyen bir çalışma olduğunu ifade etti.

19 Nisan 2019’da Uluslararası Çocuk Kitapları Festivali kapsamında, Kapadokya Üniversitesi’nde gerçekleştirilen çalıştayda, Okuma Kültürü Derneği Başkanı Dr. Nur Otaran ile gönüllülerinden Başkent Üniversitesi öğretim üyeleri Hicran Çetin Gündüz ve Melike Yumuş bilgi paylaşımında bulundu, kolaylaştırıcılık yaptı.

Katılımcılarla sesli ve birlikte okuma stratejileri gözden geçirildi, örnek çocuk kitapları üzerinden uygulamalar yapıldı. Kitapların nasıl ele alınacağı, çocukla etkileşimin nasıl kurulacağı, ne tür sorular sorulabileceği ve çocuğun sorduğu soruların nasıl cevaplandırılabileceği gibi konular, örnekler üzerinden tartışıldı.

Çalıştay sonunda yapılan yazılı ve sözlü değerlendirmelerde katılımcılar, okuma öncesi yapılacak hazırlıklar ve okuduktan sonra yapılacak etkinliklerle ilgili birçok yeni uygulama öğrendiklerini, farklı bakış açıları kazandıklarını, birlikte okumanın duyguları fark etme ve paylaşma konusunda katkı sağladığını belirtti.

Başkent Üniversitesi Özel Ayşeabla Anaokulu 2019-2020 Eğitim yılında Anne  babalara “Birlikte Kitap Okuma Temel Becerileri Eğitimi”ni rutin seminer programına almıştır. Bu karar çerçevesinde her yıl yeni kayıt olan öğrencilerin anne babalarına düzenli olarak bu eğitim verilmektedir.

Eğitimi yaygınlaştırma adımı olarak Büyük Kolej ile işbirliği yapılmış ve 25.08.2021  tarihinde “Birlikte Kitap Okuma Temel Becerileri” Öğretmen Eğitimi, Büyük Kolej Anaokulu ve İlkokulu eğitimcileri için düzenlenmiştir.

-o-

“Birlikte Kitap Okuma” Temel Eğitim Programı, 3-5 yaş grubu çocukların, öğretmenleri ve yakınlarıyla birlikte kitap okumaları için geliştirildi. Programın ilk eğitim ve etkinlikleri 2018-2019 öğretim yılında Başkent Üniversitesi Özel Ayşeabla Okulları’nda uygulandı.

“Birlikte kitap okuma”, çocuğun doğumuyla başlayıp yetişkinlikte de sürdürülebildiği, yetişkinlerle çocukların iletişimini geliştiren ve yaşam boyu sürmesini sağlayan bir etkileşim biçimi.  Amaç, çocuğun, keyifle ve isteyerek kitap okumayı bir davranış olarak geliştirmesi, benimsemesi ve günlük yaşantısının bir parçası haline getirmesidir. Birlikte okuma sürecinde okunan metni anlamak, metinle ilgili açıklama ve yorum getirebilmek, farklı bakış açılarını kavrayabilmek, farklı karakterlerle empati geliştirebilmek, eleştirebilmek ve kendi yaşantılarıyla ilişkilendirebilmek için çeşitli stratejiler kullanılır.

Eğitimler üç aşamalı olarak gerçekleşti.

Başkent Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Okuma Kültürü Derneği iş birliğiyle üç eğitim programı uygulandı. Öncesinde ve sonrasında katılımcılarla ihtiyaç belirleme ve değerlendirme çalışmaları yapıldı.

Önce, anaokulu öğretmenlerine temel eğitim verildi. Öğretmenler, sınıflarında çocuklarla okuma uygulamaları yaptı. Çalışma grubu tarafından gözlemlenen bu uygulamalarla ilgili geribildirim verildi.

İkinci aşamada yine öğretmenlere “eğitici eğitimi” verildi. Bu eğitimin amacı, öğretmenlerin anne-babalar ya da çocukların yakınlarına “birlikte kitap okuma” konusunda destek verebilmesini sağlamaktı.

Son aşamada da anne-babalara “birlikte kitap okuma” becerileri kazandırma eğitimi verildi.

Öğretmenler bu programla “birlikte kitap okuma” bilgi ve becerilerinin geliştiğini, gözlemlerine göre öğrencilerin kitap okuma konusunda isteklerinin arttığını, okuma sürecinin zenginleştiğini belirtti. Okul yöneticisi Melda Evren, Okuma Kültürü Derneği ve Başkent Üniversitesi Öğretim üyesi gönüllüleriyle yıl boyu süren uzun soluklu bir çalışma ve iş birliğini başarıyla gerçekleştirmekten, okuma alanında velilere daha çok destek verebilmekten mutlu olduklarını ifade etti.

Okuma Kültürü Derneği’nin birinci kuruluş yılında düzenlediği Çocuk Kütüphanesi Kılavuzu Çalıştayı 21 Aralık 2018’de, Ankara’da Alman Kültür Merkezi’nde gerçekleşti.

Yeni çocuk kütüphanesi kuracaklara ve çocuk kütüphanelerinde çalışanlara rehberlik edecek kılavuzun taslağında, çocuk kütüphaneleri ile ilgili olarak yasal yapı (mevzuat), bina, personel, koleksiyon, bütçe, standartlar, etik ilkeler, hizmetler ve işlem-hizmetler konularına yer verildi.

Açılış konuşmalarıyla başlayan çalıştayda, kütüphaneci, eğitimci, psikolog, çocuk gelişim uzmanı, mühendis, mimar, hukukçu, akademisyen, işletmeci ve ekonomist gibi, ilgili meslek gruplarından 51 katılımcı, uzmanlık alanlarına göre dört grup olarak çalıştı.

Dernek üyeleri ile gönüllüleri tarafından hazırlanan Çocuk Kütüphanesi Hizmetleri Kılavuzu Taslağı, çalıştay öncesinde katılımcılarla paylaşıldı, çalıştayda yer alan 12 oturum sırasında da geri bildirimler alındı.

Katılımcılar, çalıştayın sonunda, kılavuzun içerik olarak kapsamlı olduğunu, alandaki önemli bir ihtiyaca cevap vereceğini belirtti. Kılavuz, geliştirme çalışmaları tamamlandıktan sonra, Okuma Kültürü Derneği’nin bir yayını olarak yayımlanacak.